رابطۀ نفس و بدن از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی و تأثیر آن بر تربیت اخلاقی انسان
Authors
Abstract:
هدف:با توجه به اعتقاد خواجه نصیر به تباین کامل نفس و بدن و عرضی دانستن رابطۀ بین این دو، تبیین رابطۀ نفس و بدن و بررسی تأثیر دیدگاه علم‌النفسی خواجه نصیرالدین طوسی بر دیدگاه اخلاقی وی شایان توجه است. روش: روش تحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است. یافته‌ها: خواجه به تأثیر دوسویۀ بدن و قوای فیزیکی در کسب ملکات اخلاقی و نیز تأثیر کسب ملکات نفسانی بر بدن و کنترل قوای بدنی اعتقاد دارد. تأثیرگذاری نفس بر بدن از طریق روح بخاری است. روح بخاری از ترکیب اخلاط اربعه در بدن پدید می‌آید و سرچشمۀ نفس بهیمی و سبعی است. او قائل به دو نوع خلق یا ملکه(طبیعی و اکتسابی) در افراد است و معتقد است ترکیب اخلاط اربعه سبب تعیّن نوعی خلق طبعی در روح بخاری است که زمینۀ کسب ملکات خلق اکتسابی است. نتیجه‌گیری: برای تربیت اخلاقی فرد، در مرحلۀ اول، کنترل خلق طبعی از طریق اعتدال مزاج و اخلاط اربعه مهم است. در مرحلۀ دوم باید نفس ناطقه، تفکر در شناخت مقصد و توجه به اهمیت تربیت اخلاقی نماید؛ زیرا فعلیت نفس به آن چیزی است که به سوی آن توجه کرده است. مرحلۀ سوم، به کارگیری ارادۀ نفسانی در تدبیر و کنترل قواست که با تصور و تصدّق به فایده و ایجاد شوق مؤکّد و با تسلط قوۀ نفس ناطقه بر قوای فیزیکی حاصل می‌شود. مرحلۀ چهارم، تکرار و تمرین در کسب ملکات فاضله و ترک رذایل است.
similar resources
الگوی رشد اخلاقی از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی
در این جستار، تلاش می‌شود الگوی رشد اخلاقی از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی بازطراحی شود. این مقاله بر آن است که با تأکید بر امکان تحول اخلاقی، و معنایابی واژۀ رشد در آثار خواجه نصیرالدین، از طریق تعمیم تعریف استکمال، به مقایسۀ مفهوم‌سازی وی از رشد اخلاقی با انگارۀ روان‌شناسان رشد بپردازد. تأکید اندیشمندان رشد اخلاقی، تعریف از طریق عوامل اخلاق است. ما پس از تبیین فرایند رشد اخلاقی، ماهیت رشد اخلا...
full textبررسی تطبیقی اندیشۀ اخلاقی ارسطو و خواجه نصیرالدین طوسی
این مقاله بر مبنای بررسی تطبیقی نظرات اخلاقی ارسطو و خواجه نصیرالدین طوسی و بررسی شباهت دیدگاه‌های اخلاقی آنان نگاشته شده است. چنانکه نشان داده خواهد شد، فضایل اخلاقی نقش مهمی را در رسیدن به سعادت ایفا می‌کنند. سعادت برترین خیری است که هر کس فقط به‌خاطر خود سعادت، به‌دنبال آن است. خواجه نصیر همچون ارسطو می‌اندیشید که اخلاقیات، مبانی و پایه‌های عینی و واقعی دارند؛ اما برخلاف ارسطو، باور داشت که ...
full textمقایسه دیدگاه کانت وخواجه نصیرالدین طوسی در زمینه تربیت اخلاقی
مقاله حاضر به معرفی و مقایسه دیدگاه کانت و خواجه نصیرالدین طوسی در خصوص تربیت اخلاقی می‌پردازد. هدف از نگارش آن بررسی تطبیقی نظرگاه کانت به عنوان فیلسوف معرف جهان غرب و خواجه نصیرالدین طوسی به عنوان یک متفکر اسلامی است تا از رهگذر آن بتوان راهبردها و راهکارهای عملی در تربیت اخلاقی را استنباط کرد. در این مقاله به ترتیب به معرفی و مقایسه نظرات این دو درباره ماهیت اخلاق، هدف‌های تربیت اخلاقی و رو...
full textاثربخشی رویکرد تربیت اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی بر تغییر نگرش معلمان در فرایند تربیت اخلاقی دانش آموزان
در این پژوهش به بررسی تأثیر رویکرد تربیت اخلاقی خواجه نصیر الدین طوسی بر نگرش معلمان در فرایند تربیت اخلاقی دانش آموزان دوره ابتدایی پرداخته شده است. روش تحقیق شبهتجربی بود و درآن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه تجربی وگواه استفاده شد. جامعۀ آماری شامل معلمان دورۀ ابتدایی منطقه دو شهر تهران و گروه نمونۀ تحقیق شامل 0 3 نفر برای گروه تجربی و 30 نفر برای گروه گواه بودند که از مدارس تابعه منطق...
full textMy Resources
Journal title
volume 18 issue 61
pages 611- 624
publication date 2015-03-19
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023